'Rol tutsaklığı, kişinin rolleriyle övünmesi, kendisine ait rolleri, farkında olmadan kendinden üstün tutmasıdır. Rollerimizi kendimizden üstün tuttuğumuz zaman, bir anlamda rollerimizin altında eziliriz, kendimizi bir kenara atmış oluruz.'Müdire Ayşe Hanım'ı o kadar önemsemeye başlıyoruz ki sadece Ayşe nasıldır?, nasıl ilişkiler kurar?, insanlara nasıl davranır? bunlar akıldan çıkıyor. Ya da bir kadın anne olunca zanneder ki tüm hayatının kapsamı bundan ibaret! Yemesi, içmesi, arkadaşları, yaptıkları ve yapmadıkları sadece bu rolüyle ilişkilenmeye başlar... Hayatından anne olmayı çıkardığında bomboş bir çuval gibi yığılır!
'Bir Çinli bilgenin sözü: Doğduğun zaman l’sin, sapsade bir 1. Zamanla l’in sağına sıfırlar eklersin; diplomaların olur, unvanların, rollerin, rozetlerin olur, evler, arabalar alırsın. Bunların her biri bir sıfırdır ama l’in sağına eklendikçe senin değerin artar. Şu hale gelirsin:10000000000… 0 Bütün bu sıfırların ne zamana kadar değeri vardır? Sen hayatta olduğun sürece. Sen öldün, 1 gitti.
Bazı rütbeler/makamlar/roller bir ayrıkotu gibi yaşam bahçemizi öylesine kaplıyor ki, onlar sökülüp gittiğinde, artık ekilip biçilemeyen bir bahçe, işe yaramayan bir ömür kalıyor elimizde.'
Üstün Dökmen'in Küçük Şeyler (yukarıdaki tüm alıntılarda bu kitaptandır) kitabını okurken uzun zamandır kafamda meşgul eden kavramın tanımını görünce hah dedim. Tam olarak buydu işte hastalık niteliği taşıyan şey ve beni rahatsız eden....
Biz oturduğumuz koltuğa, kartvizitte yazan unvana, diplomamıza gereğinden fazla önem verip hürmet ediyoruz. Bir müdür asla çalışanıyla şunu yapmaz bunu yapmaz, bu paşanın hanımıdır aman ha dikkatli konuşalım, bu bilmem ne üniversitesinden mezun, bunu işe alalım şunu almayalım..... Örnekler böyle uzayıp gider, hep duyduğumuz şeyler bunlar. Sonuçta az ya da çok hepimiz yapıyoruz. Öyle değil mi?
Bu kavramın önemini benim için artıran iki konu var: Birincisi, şu günlerde özellikle kendime 'Anne olmak dışında neyim ben?' diye sorduğum soru ve izlediğim(beğenmeyerek de olsa) 'Adını Feriha Koydum' dizisi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder